Bihar Board 10th Sanskrit Objective Questions and Answers
BSEB Bihar Board 10th Sanskrit VVI Objective Questions Model Set 3
प्रश्न 1.
‘मङ्गलम्’ पाठस्य रचनाकारः कः अस्ति ?
(a) चाणक्यः
(b) भवभूति
(c) महर्षि वेदव्यासः
(d) महर्षि वाल्मीकिः
उत्तरः
(c) महर्षि वेदव्यासः
प्रश्न 2.
किं जयं प्राप्नोति ?
(a) सत्यम्
(b) असत्यम्
(c) क्रोधम्
(d) मोहः
उत्तरः
(c) क्रोधम्
प्रश्न 3.
‘कर्मवीर कथा’ समाजे कस्य पुरुषस्य कंथा वर्तते ?
(a) धनिकस्य
(b) दलितस्य
(c) अल्पसंख्यकस्य
(d) कुलीनस्य
उत्तरः
(b) दलितस्य
प्रश्न 4.
“विश्वशांति’ पाठे कस्य चित्रणं मिलति ?
(a) अशांतिः वातावरणस्य
(b) देशभक्ति वातावरणस्य
(c) वैज्ञानिकी वातावरणस्य
(d) शांतिः वातावरणस्य
उत्तरः
(a) अशांतिः वातावरणस्य
प्रश्न 5.
दुःखस्य विषयः किम् अस्ति ?
(a) अशांतिः
(b) सार्वभौमिकी अशांतिः
(c) शांतिः
(d) सार्वभौमिकी शांतिः
उत्तरः
(b) सार्वभौमिकी अशांतिः
प्रश्न 6.
कर्मवीरः उत्साहेन किं लभते ?
(a) कर्मचारीपदम्
(b) लिपिकपदम्
(c) लघुपदम्
(d) महत्पदम्
उत्तरः
(d) महत्पदम्
प्रश्न 7.
कस्य सभायां शास्त्रार्थकुशला गार्गी वाचक्नबी तिष्ठति स्म?
(a) रामस्य
(b) कृष्णस्य
(c) जनकस्य
(d) अशोकस्य
उत्तरः
(c) जनकस्य
प्रश्न 8.
कालपर्यात् का क्षयं भवति?
(a) शिक्षा
(b) विद्या
(c) धनम्
(d) पुस्तकम्
उत्तरः
(a) शिक्षा
प्रश्न 9.
‘कप्रभारं नाटकम्’ कस्य रचना अस्ति ?
(a) भासस्य
(b) कालिदासस्य
(c) रामस्वरूपशुक्लस्य
(d) राजेशकुमारस्य
उत्तरः
(a) भासस्य
प्रश्न 10.
भारतीया धरा कैः सेविता ?
(a) सागरैः
(b) पर्वतैः
(c) निझरैः
(d) सागर पर्वत-निर्झरैः
उत्तरः
(d) सागर पर्वत-निर्झरैः
प्रश्न 11.
भारतस्य महिमा कुत्र गीयते ?
(a) अत्र
(b) तत्र
(c) सर्वत्र
(d) पाटलिपुत्रे
उत्तरः
(c) सर्वत्र
प्रश्न 12.
स्वामी: दयानन्द कः ?
(a) पाटलिपुत्रासंस्कृतसंस्थानस्य संस्थापकः
(b) समग्रविकाससंस्थानस्य संस्थापकः
(c) आर्यसमाजस्य संस्थापकः
(d) ब्रह्मसमाजस्य संस्थापकः
उत्तरः
(c) आर्यसमाजस्य संस्थापकः
प्रश्न 13.
समाजस्य शिक्षायाः उद्धारकः कः ?
(a) स्वामी दयानन्दः
(b) राधारमण ओझा
(c) पं. रामस्वरूप शुक्ल:
(d) राजाराम मोहन रायः
उत्तरः
(a) स्वामी दयानन्दः
प्रश्न 14.
उत्तमा शान्तिः का?
(a) विवेकं
(b) ज्ञानं
(c) क्षमा
(d) शास्त्रं
उत्तरः
(c) क्षमा
प्रश्न 15.
का परमातृप्ति ?
(a) विद्या
(b) दया
(c) स्वार्थाय
(d) परमार्थाय
उत्तरः
(a) विद्या
प्रश्न 16.
विजयाङ्कायाः वर्णः कः आसीत् ?
(a) तानं
(b) श्वेतः
(c) पीतः
(d) श्यामः
उत्तरः
(d) श्यामः
प्रश्न 17.
‘अयोध्याकाण्डः’ कस्य ग्रंथस्य अंशः अस्ति ?
(a) रामायणस्य
(b) महाभारतस्य
(c) भागवत्गीतायाः
(d) रघुवंशस्य
उत्तरः
(a) रामायणस्य
प्रश्न 18.
‘रघुवंशमहाकाव्यम्’ कस्य रचना अस्ति?
(a) महाकविभासस्य
(b) कालिदासस्य
(c) चाणक्यस्य
(d) वाणभट्स्य
उत्तरः
(b) कालिदासस्य
प्रश्न 19.
मिथिलायां मंत्री कः ?
(a) कर्मवीरः
(b) धर्मवीरः
(c) वीरेश्वरः
(d) बुद्धिवीरः
उत्तरः
(c) वीरेश्वरः
प्रश्न 20.
‘व्याघ्रपथिककथा’ कस्मात् खण्डात् सङ्कलितः ?
(a) मित्रलाभनामकखण्डात्
(b) शत्रुलाभनामकखण्डात्
(c) अपरीक्षितनामकखण्डात्
(d) मनुष्यलाभनामकखण्डात्
उत्तरः
(a) मित्रलाभनामकखण्डात्
प्रश्न 21.
क्रियां बिना किं भार?
(a) विवेकम्
(b) शास्त्रम्
(c) ज्ञानम्
(d) पुस्तकम्
उत्तरः
(b) शास्त्रम्
प्रश्न 22.
मैथिली कविः कः आसीत् ?
(a) भासः
(b) कालिदासः
(c) विद्यापतिः
(d) नारायणपण्डितः
उत्तरः
(c) विद्यापतिः
प्रश्न 23.
कस्यकाले पाटलिपुत्रस्य रक्षा-व्यवस्था सम्पन्नम् आसीत् ?
(a) समुद्रगुप्तस्य
(b) चन्द्रगुप्तमौर्यस्य
(c) अशोकस्य
(d) महाराणा प्रतापस्य
उत्तरः
(b) चन्द्रगुप्तमौर्यस्य
प्रश्न 24.
पाटलिपुत्रं कस्याः तटे अस्ति ?
(a) गङ्गायाः
(b) गण्डकस्य
(c) सोनस्य
(d) यमुनायाः
उत्तरः
(a) गङ्गायाः
प्रश्न 25.
अधुना किम् अध्ययनविषयः कथ्यते ?
(a) शास्त्रम्
(b) ज्ञानम्
(c) अध्ययनम्
(d) वृक्षारोपणाम्
उत्तरः
(c) अध्ययनम्
प्रश्न 26.
शास्त्रं केभ्यः कर्तव्यम् अकर्तव्यम् च बोधयति ?
(a) दानवेभ्यः
(b) मानवेभ्यः
(c) पशुभ्यः
(d) छात्रेभ्यः
उत्तरः
(b) मानवेभ्यः
प्रश्न 27.
‘गुरुणाम्’ किस विभक्ति का रूप है ?
(a) प्रथमा
(b) द्वितीया
(c) पञ्चमी
(d) षष्ठी
उत्तरः
(d) षष्ठी
प्रश्न 28.
‘मयि’ शब्द का मूल रूप क्या है ?
(a) तद्
(b) युष्मद्
(c) अस्मद्
(d) इदम्
उत्तरः
(c) अस्मद्
प्रश्न 29.
‘पतिना’ किस विभक्ति का रूप है ?
(a) पंचमी
(b) चतुर्थी
(c) तृतीया
(d) षष्ठी
उत्तरः
(d) षष्ठी
प्रश्न 30.
‘बालक’ शब्द का षष्ठी बहुवचन रूप क्या है ?
(a) बालकेन
(b) बालकस्य
(c) बालकानाम्
(d) बालके
उत्तरः
(c) बालकानाम्
प्रश्न 31.
‘अहनम्’ में कौन-सा लकार है ?
(a) लोट्
(b) लङ्
(c) लृट्
(d) विधिलिङ्ग
उत्तरः
(b) लङ्
प्रश्न 32.
‘आप्नोति’ का मूल धातु कौन-सा है ?
(a) अप
(b) आप्
(c) भवान्
(d) भू
उत्तरः
(b) आप्
प्रश्न 33.
‘द्रक्ष्यति’ किस लकार का रूप है ?
(a) लट्
(b) लोट्
(c) लृट्
(d) विधिलिङ्ग
उत्तरः
(c) लृट्
प्रश्न 34.
‘सन्तु’ किस धातु का रूप है ? ।
(a) भू
(b) अस्
(c) गम्
(d) आस्
उत्तरः
(b) अस्
प्रश्न 35.
“निरर्थकः’ का संधि-विच्छेद क्या है ?
(a) निरः + अर्थकः
(b) निः + अर्थकः
(c) निरः + अर्थकः
(d) निः + अर्थ:
उत्तरः
(b) निः + अर्थकः
प्रश्न 36.
‘परस्परम्’ का संधि-विच्छेद क्या है ?
(a) परसः + परम्
(b) परसः + परम्
(c) परः + परम्
(d) परस + परम्
उत्तरः
(c) परः + परम्
प्रश्न 37.
‘मनोवृत्तिः’ का संधि-विच्छेद क्या है ?
(a) मनः + वृत्तिः
(b) मन + वृत्तिः
(c) मनोः + वृत्तिः
(d) मन + आवृत्तिः
उत्तरः
(a) मनः + वृत्तिः
प्रश्न 38.
‘हिमालयः’ का संधि-विच्छेद क्या है ?
(a) हिम + आलय
(b) हिमः + आलयः
(c) हिम + आलयः
(d) हिमा + लयः
उत्तरः
(c) हिम + आलयः
प्रश्न 39.
‘प्र’ उपसर्ग के योग से कौन-सा शब्द बनेगा?
(a) प्रवेशः
(b) परिचयः
(c) पराक्रमः
(d) पराभवः
उत्तरः
(a) प्रवेशः
प्रश्न 40.
‘अप’ उपसर्ग के योग से कौन-सा शब्द बनेगा ?
(a) अपना
(b) आहारः
(c) अपयशः
(d) आयोगः
उत्तरः
(c) अपयशः
प्रश्न 41.
“प्रचार’ शब्द में कौन-सा उपसर्ग लगा हुआ है ?
(a) परि
(b) पर्
(c) प्र
(d) परा
उत्तरः
(c) प्र
प्रश्न 42.
‘युवतिः’ शब्द में कौन-सा स्त्री-प्रत्यय है ?
(a) ङीप्
(b) ङीष्
(c) ङीन्
(d) ति
उत्तरः
(d) ति
प्रश्न 43.
“शिव + अण’ से कौन-सा शब्द बनेगा? ।
(a) शिवः
(b) शैवः
(c) शवः
(d) शवा
उत्तरः
(b) शैवः
प्रश्न 44.
‘कृ + तुमुन्’ के योग से कौन-सा शब्द बनेगा?
(a) क्रेतुम्
(b) कर्तुम्
(c) कर्तितुम्
(d) क्रीडितुम्
उत्तरः
(b) कर्तुम्
प्रश्न 45.
‘कर्मकुशलः’ में समास के नाम बताएँ।
(a) द्वन्द्व
(b) द्विगु
(c) बहुव्रीहि
(d) तत्पुरुष
उत्तरः
(d) तत्पुरुष
प्रश्न 46.
‘महापुरुषः’ में समास के नाम बताएँ।
(a) द्वन्द्व
(b) कर्मधारय
(c) बाहुव्रीहि
(d) तत्पुरुष
उत्तरः
(b) कर्मधारय
प्रश्न 47.
वारण का अर्थ है निषेध । जिसे अपने इष्ट से हटाया जाए उसमें कौन-सी विभक्ति लगती है ?
(a) प्रथमा
(b) पंचमी
(c) तृतीया
(d) चतुर्थी
उत्तरः
(b) पंचमी
प्रश्न 48.
अभिधेय, अर्थात नाम के योग में किस विभक्ति का व्यवहार किया जाता है ?
(a) प्रथमा
(b) द्वितीया
(c) तृतीया
(d) चतुर्थी
उत्तरः
(a) प्रथमा
प्रश्न 49.
कर्म कारक में कौन-सी विभक्ति होती है ?
(a) प्रथमा
(b) द्वितीया
(c) तृतीया
(d) चतुर्थी
उत्तरः
(b) द्वितीया
प्रश्न 50.
कालिदास कवियों में श्रेष्ठ हैं। निम्नलिखित में सही अनुवाद कौन
(a) कविषु कालिदास श्रेष्ठः अस्ति
(b) कविषु कालिदासः श्रेष्ठ अस्ति
(c) कविषु कालिदासः श्रेष्ठः अस्ति
(d) कविष कालिदासः श्रेष्ठः सन्ति ।
उत्तरः
(c) कविषु कालिदासः श्रेष्ठः अस्ति